Chachalnia
Chachalnia - W XIII w. mianem Chachalnii określano rzekę. W 1559 r. był tu młyn przynależący do właściciela Zdun. Do II połowy XIX w. Chachełna, choć Niemcy nazywali ją Kochale. Od XV w. do XVIII w. była to zwykła polska wioska należąca do klucza zdunowskiego, na pocz. XIX w. stała się "kolonią niemiecką, zwaną w dawnej Polsce holendrami". W latach 1600 - 1633 Chachalnia należała do Barbary Czackiej, a potem do Piotra Sieniuty. Wioska prawdopodobnie zniknęła po morowym powietrzu panującym tutaj w latach 1708 - 1710. W 1720 r. nie było tu żadnego człowieka, jednak już przed 1728 r. osiedlili się tutaj Ślązacy: Maciej Geide, Maciej Graber, Marcin Schefler i Daniel Schneider. W latach 30. XIX w. powstała tu szkoła ewangelicka. W latach 20. XX w. szkoła była niemieckojęzyczna, jednak w latach 30. XX w. została zamknięta i przeniesiona do Krotoszyna. Szkoła ta miała swoje oddziały w Zdunach i Baszkowie. W latach 1948/1949 rozpoczął się rok szkolny w nowoodnowionej placówce. W 1846 r. żyło tu 216 ludzi, sami Niemcy, a w 1938 r. 147 Niemców i 122 Polaków. W czasie walk powstańczych zginęło tam kilku powstańców: Józef Konieczny lat 20 z 6 kompanii 12 pułku strzelców wielkopolskich, Władysław Mizerny lat 18 z 4 kompanii 12 psw, Stefan Grobelny lat 19 z 2 kompanii 12 psw oraz Józef Nowicki z 11 kompanii 11 pułku strzelców wielkopolskich. W latach 1939 - 1945 wioska nosiła nazwę Kochalle. W 1991 r. rozbudowano tu sieć telefoniczną. W 1992 r. zbudowano tam wodociągi. W latach 90. XX w. było tu 45 domów mieszkalnych, a obecnie ok. 100.Wioska ta wchłonęła przez lata istnienia: Borownicę, Marinin i Ujazd Polski.