Zdunowski Portal Historyczny > Wanda ZielezińskaDzisiaj jest 29-3-2024 godzina 14:45:29

Wanda Zielezińska

Wanda Zielezińska z d. OTOMAŃSKA - ur. się w Krotoszynie w dniu 24 stycznia 1896 roku, w rodzinie pochodzenia szlacheckiego. Od najmłodszych lat interesowała ją medycyna i wojsko. Ukończyła szkołę pielęgniarską i została dyplomowaną pielegniarką. W 1919 roku wzięła udział w Powstaniu Wielkopolskim. Była członkinią Straży Ludowej. Pełniła funkcję łączniczki i sanitariuszki. W czasie działań bojowych wykazała się niezwykłym męstwem, razem z dypl. piel. Magdaleną Mańczak, dr Emilią Hanke i dr Marią Robińską.  Wszystkie na co dzień wcześniej pracowały w szpitalu w Krotoszynie. Jedynie Magdalena Mańczak skierowana została po powrocie z Wiednia, w dniu 3 stycznia 1919 roku, przez komendanta Wojskowego w Poznaniu do szpitala w Krotoszynie. Pracowała tam na sali operacyjnej. Była przyjaciółką Wandy Zielezińskiej - Otomańskiej. Współpracowała z dr Robińską. Podczas walk pod Borownicą, Chachalnią, Zdunami oraz Perzycami, z narażeniem życia wydostawała z pola bitwy rannych żołnierzy i powstańców. Udzielała im pierwszej pomocy medycznej. Potem przekierowywała ich do szpitala w Krotoszynie. Wanda Otomańska (Zielezińska) pełniła też funkcję łączniczki w sztabie późniejszego kpt. Władysława Nawrockiego. Lekarzy i pielegniarek w powstaniu bardzo brakowało. Po powstaniu wyszła za mąż za Ludwika Zielezińskiego, który w powstaniu zasłynął między innymi z tego, że zniszczył tory kolejowe, czym uniemożliwił przejazd niemieckiemu pociągowi pancernemu w dniu 16 lutego 1919 roku, a tym samym wykonanie przez niego skutecznego ataku na Krotoszyn.

Prócz przeszkolonego personelu w służbie sanitarnej udział brały kobiety, które nie zostały przeszkolone. Z chwilą wybuchu powstania pojawiła się bowiem bardzo pilna potrzeba zapewnienia sanitariuszy i sanitariuszek dla każdego z powstańczych oddziałów. Do działań takich przystępowały więc wiele razy, obok przeszkolonych osób z "Sokoła", drużyn skautowych, Polskiego Czerwonego Krzyża i wielu innych stowarzyszeń i grup, także  osoby nie tylko nie przeszkolone wcześniej, ale też nie zorganizowane w grupy i stowarzyszenia. Wanda Otomańska zajmowała się także szkoleniem nowego personelu medycznego. Wszystkie te osoby pracowały potem w powstańczych szpitalach - także polowych (które same organizowały), robiły bandaże, podstawowe medykamenty, prowadziły też kuchnie polowe, roznosiły listy, gazety i ulotki. Wanda Otomańska (Zielezińska) współpracowała z oddziałem Straży Ludowej, składajacym się z kilku drużyn bojowych, w których był jej późniejszy mąż Ludwik Zieleziński. Co ciekawe, mężem Franciszki Zielezińskiej (siostry Ludwika) został później inny powstaniec - sierż. Edward Nawrocki, brat kpt. Władysława Nawrockiego - szefa powiatowej Straży Ludowej. Warto dodać, że w Powstaniu Wielkopolskim zaangażowanych było wiele kobiet, nie tylko z rodziny Otomańskich, Zielezińskich, Nawrockich, Bielawnych, Poplewskich, Mocydlarzów, Domagalskich, Cierniewskich czy Hanke.

Wanda Zielezińska zmarła nagle dnia 24 listopada 1935 roku w Krotoszynie. Spoczywa na Cmentarzu Parafialnym w Krotoszynie razem z mężem Ludwikiem Zielezińskim. 

 

Na podstawie wspomnień rodzinnych

opracował 5 kwietnia 2015 roku

mjr Krzysztof Nawrocki